BASIN ODASI > KÖŞE YAZILARI

Değerine sahip çık, yoksa pişman olursun!

Her bölgenin yerel üreticilerine, her bölgenin yerel perakendecisi mutlaka destek vermelidir. Bu destek her iki tarafında yararına olacak şekilde yeniden düzenlenmelidir. Eğer tedbir alınmaz, yerli sermaye korunmaz ve desteklenmezse yukarıdaki belirttiğimiz yabancı firmalardan halkımız 1 euro ya ekmek almak zorunda kalacaktır.

Perakende sektörünü 2011 yılı açısından değerlendirdiğimizde; ülkenin ekonomisi ile birlikte yereller açısından içinde bulunduğumuz yıl başarılı geçmiştir. Özellikle yerellerin atağa geçmesinin en önemli sebebi, ortak paydada buluşmaları, kendilerini geliştirmeleri sektörün dinamiklerini de değiştirmiştir. Bu sektörde yerellerin var olacağının önemli bir göstergesidir. Ancak bu durumun devam edebilmesi için yapılması gereken birçok iş de henüz tamamlanamamıştır.

2011 satışlarını gruplar bazında incelediğimizde 9 aylık verilere göre toplam ticarette %7,5, gıdada %13,2, ev temizliğinde % 9,8, kişisel bakımda %12,8, sigarada %0,2 oranında artış gözlenmektedir. Özellikle satışlarımızda sigara satışlarının önceki dönemlere göre azaldığını söylemek mümkündür. Ürünlerin fiyat değişimleri de geçen seneye göre %7,5 civarında değişim göstermiştir. Ancak son çeyrekte özellikle doların yükselmesi ve fiyatlardaki artışlar bu oranı biraz daha yukarıya çekecektir. 2012 yılında öneminin daha fazla artacağını düşündüğüm market markalı malların da toplam satış içindeki payı %8-8,5 civarında olmuştur. Market markalı mallarda bile kişisel bakım ürünleri bir önceki yıla göre %30 civarında bir artış göstermiştir. Özellikle bundan sonraki yıllarda kişisel bakım ürünlerinin çok daha güçleneceğini ve bizlere de önemli miktarda karlar sağlayacağını düşünüyorum. Kısacası özellikle market markalı mallara olan güven arttı. Tüketici daha az para ödeyerek kendisine maksimum faydayı sağlayacağını düşündüğü ürünleri satın almakta çok kararlı.

2012 yılına Avrupa ve ülkemiz açısından baktığımızda; çok iç açıcı bir yılın bizi beklemediğini sizlerle paylaşmak isterim. Avrupa komisyonu bile büyüme tahminlerini 1,8 den 0,5’e revize etti. Yunanistan, İspanya, İtalya ve Portekiz’in durumu ortada. Yani Avrupa’da gelecek pek parlak gözükmüyor. Genel olarak bakıldığında bu ülkelerde yüksek borç seviyesinin sürdürülebilmesi için yüksek büyüme rakamları gerekli. Bu da mümkün değil. Bu nedenle sektörümüze makro anlamda bakıldığında yakın coğrafyada ekonominin iyi olmaması sebebiyle bizi de etkileyecek durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle tedbir alınması ve işin şansa bırakılmaması gereken bir yıl olduğunu düşünüyorum. Maliyetlerin yeniden gözden geçirileceği, karlılıktan da çok fazla ödün vermeden, doğru ticari kararların alınacağı bir yıl olmalıdır. Özellikle yatırım konusunda sektörümüzü uyarmak istiyorum. Bu yıl metrekare verimliliği, maliyetlerin ve karlılığın dikkatle irdelenmesi gereken bir yıl olduğu gözlerden kaçırılmamalıdır. Bununla birlikte yeni iş yapış şekillerini araştırıp bulmamız gerekmektedir. Örneğin; perakendecilerin KOBİ’leri desteklediği, büyük tedarikçi firmaların da yükselen değer olan yerel perakendecileri desteklediği bir yıl olmalıdır. Bu arada arapsaçına dönen Perakende Yasası 2012 yılında mutlaka çıkmalıdır. Bu sektörün önümüzdeki 5 yılı doğru planlanmazsa hem Türk tüketicisi çok zor anlar yaşayacak hem KOBİ’ler büyüyemeyecek hem de ticarette İngiliz, Alman, Fransız firmalarının cirit attığı bir hale dönecek. Halen yol yakındır, ancak zaman gittikçe daralıyor bunu da gözden kaçırmamak gerekiyor. Ticarette küçük ve verimli işletmelerin sayısının fazla olması; yereller açısından önemli olduğu kadar Anadolu’nun gelişimi açısından da çok önemlidir. Ayrıca istihdam açısından da bulunmaz bir fırsattır. Her bölgenin yerel üreticilerine, her bölgenin yerel perakendecisi mutlaka destek vermelidir. Bu destek her iki tarafında yararına olacak şekilde yeniden düzenlenmelidir. Eğer tedbir alınmaz, yerli sermaye korunmaz ve desteklenmezse yukarıdaki belirttiğimiz yabancı firmalardan halkımız 1 euro ya ekmek almak zorunda kalacaktır. Dünyadaki her ülke kendi değerlerine firmalarına destek veriyor, sahip çıkıyor. Zaman geç olmadan bizde sahip çıkalım. Biz de yerel firmalar olarak gücümüzü birleştirmekten çekinmeyelim. Perakende sektöründe yerel markalar da çalıştırdıkları personel sayısına göre küçük ve orta boy işletmeler kabul edilip (KOBİ) desteklenmelidir. Ülkenin işsizliğine çare bulan bir sektörün önemli bir parçasıyız, destek görmek de hakkımız diye düşünüyorum.

Ayrıca sektörün gelişimini sağlayacak ar-ge çalışmaları, 2012 yılında sektörün nitelikli işgücüne yön verecek eğitim adımları atılmalı ve kar sağlayacak, para kazandıracak projelere yer verecek çalışmalar yapmalıyız. Fiyat rekabeti yerine, hizmet rekabeti verecek düşünceleri hep birlikte oluşturmalıyız.

Mutlu insanların yaşadığı bir ülke olmak istiyorsak bu sektörü ve yereli koruyalım. Korumak sahip çıkmak, yabancı sermaye düşmanlığı değildir. Her ülke kendi firmalarına sahip çıkmaktadır. Zarar eden firmalar bu ülkeyi terk ederken bizim terk etme şansımız yoktur. 2023 yılında dünyanın en büyük 10. ekonomisi olacak ülkemiz, bu sektöre gereken değeri vermelidir.

Bol kazançlı bir 2012 yılı geçirmeniz dileğiyle…

Altan Vural

Yazarımızın bu yazısı Retail Türkiye Dergisi’nin Aralık 2011 - 34. sayısında yayınlanmıştır.

Kaynak: http://www.retailturkiye.com/

18.01.2012